Akümülatörün Çalışma Prensibinin İncelenmesi
DENEYİN AMACI: Elektrik enerjisini kimyasal enerjiye çevirmek,
depolanan enerjiyi tekrar elektrik enerjisine çevirerek “şarj ve
deşarj” olaylarını görmek.
HAZIRLIK SORULARI:
1-Araçlardaki akülerin şarz ve dejarz olayı nasıl gerçekleşir?Araştırınız.
2-Boşalan bir aküyü tekrar şarz etmek için ne yapılması gerekir?
3-Araçlarda kullanılan akülerin gerilimi kaç volttur?Araştırınız.
KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER:
1.döküm ayak (2 adet) |
|
7.ampul (2,5 volt) |
2.statif çubuk |
|
8.geniş beherglas |
3.bağlama parçası |
|
9.ampul duyu |
4.hertz ayağı (2 adet) |
|
10.sülfirik asit |
5.kurşun levha(2 adet) |
|
11.güç kaynağı |
6.bağlantı kablosu |
|
|
DENEY DÜZENEĞİ
DENEYİN YAPILIŞI:
1-Döküm ayağa statif çubukları bağlayınız. Üstüne bağlama parçası yardımıyla hertz ayaklarını tutturunuz.
2-Beherglas içerisine üçte iki kadar su koyunuz. İçerisine az miktar sülfirik asit koyunuz.
3-Hertz ayaklarına 2 tane kurşun levhayı bağlayınız. Kurşun levhaları hazırladığınız sülfirik asit çözeltisine daldırınız.
4-Hertz ayaklarının küçük deliklerine bağlantı kablolarını takınız.
Bağlantı kablosunun bir ucunu güç kaynağının ( + ) kutbuna, diğer ucunu
da ( - ) kutbuna bağlayınız.
5-Tüm bağlantıları yapıp şekildeki düzeneği oluşturduktan sonra güç kaynağını 6-8 volt arasında açınız.
6-Asidin içerisindeki kurşun levhalardan kabarcıklar çıkacaktır. 5
dakika bekleyiniz. Sonra güç kaynağındaki bağlantı kablolarını söküp,
hemen ampul duyuna bağlayınız. Ampulun yandığını gözleyiniz.
DENEYİN SONUCU:
Akümülatörler doldurulurken elektrik enerjisini depolar, boşalırken de
biriktirdikleri enerjiyi kimyasal yolla elektrik akımına çevirirler.
TEORİK BİLGİ:
Akümülatör (halk dilinde akü olarak bilinir) ; elektrik enerjisini
kimyasal enerjiye dönüştürerek depolayan, kimyasal enerjiyi elektrik
enerjisine dönüştürebilen doğru akım kaynaklarıdır.
Akümülatörde elektrolit olarak sülfirik asit çözeltisi, elektrot olarak
da genellikle kurşun elektrotlar kullanılır.Sülfirik asit içerisine
konulan kurşun elekrotlarda potansiyel fark oluşturmak için doğru akım
kaynağına bağlanır (ŞARJ).
Bir süre (5 dk.) akım verilerek
elektrotlarda potansiyel fark oluşturulur.
Bu durumda (- ) kutba bağlı
elektrot kurşun (Pb+), ( + ) kutba bağlı elektrot ise kurşun dioksit
(PbO2) haline gelir. Elektrolit içinde iki farklı elektrot gibi
davranırlar ve akım verebilecek doğru akım kaynağı elde edilir. Devreye
voltmetre bağlanırsa potansiyel farkın 2,2 volt olduğu görülür. Bu
değer kısa sürede 2 volta düşer ve bir müddet bu değerden akım verir.
Elektrotlar aynı kap içerisinde farklı gözlere konup seri bağlanırsa
“akü” elde edilir. Akümülatör akım verirken doldurma sırasındaki
olaylar tersine döner. Bu olaya “DEŞARJ” denir.